Pakistan we Hindistanda yashawatqan Uyghurlar milliy kimlikini qoghdap qelish üchün küresh qilmaqta!
Pakistan Gilgit-baltistan rayonidiki uyghurlarning hazirqi ehwali tonushturuldi: Alhezel 60 yildin béri pakistanning gilgit-baltistan rayonida yashap kéliwatqan uyghurlarning kimlik krizisige duch kelgenliki we ularning til, örüiadet we medeniyitini qoghdashta qolidin kélishiche zor tirishchanliq körsitiwatqanliqi bildürüldi.
Türkiye awazi radiyosi xewiri:pakistandiki in’gliztilida chiqidighan dangliq gézit The Express Tribune bügün (21-may) pakistanning gilgit-baltistanda yashaydighan uyghurlarning ehwali toghrisida xewer berdi.
Xewerde iytilishiche, texminen 60 yil burun xitaydin pakistan’gha qéchip chiqqan bu uyghurlar, shu yerlikler bilen bille yashash jeryanida herxil achchiq qismetlerge duchar bolmaqta iken.
Pakistanda yashash jeryanida, ular yerlik xelqlerning milliy örp-adetlirige maslishish bilen birge, özilirining en’ene we qa’idilirige ehmiyet bérip kelgen iken. Wehalenki ular özlirini «pakistan puqrasi» dep hésablisimu, yerlik xelqler ulargha pakistanliq süpitide mu’amile qilishning ornigha «köchmenler» dep dawamliq kemsitidiken.
Gilgit-baltistanda yashaydighan uyghurlardin mexsudjan isimlik biri muxbirgha, kishilerning ularning öz ism-familisini chaqirishning ornigha «hey qeshqerlik» dep chaqiridighanliqini we ezeldin özlirige hörmet qilmaydighanliqini éytqan.
Gilgit-baltistanda mal bahasi qimmet bolghachqa, köpinche uyghur a’ilisining turmushi qiyinchiliqta ikenliki qeyt qilindi. Uningdin sirt, bu yerde pat-pat diniy toqunush yüz bérip turidighan bolghachqa, bezi uyghurlarning mal-mülüklirini stéip bashqa yerlerge köchüp ketkenliki; Ularning öz örp-adetlirining yoqilip kétishidin ensireydighanliqi we küchining yétishiche balilirigha öz medeniyitini ögitishke tirishidighanliqi bildürüldi.
Xewerge asaslan’ghanda, xitay hökümiti bu yerdiki uyghur a’ililiri bilen aktip alaqe qilishqa orun’ghan we bezi yardemler bilenmu teminligen. Lékin, bu yardemlerning köpinchisi ularning qoligha tegmigen. Köpinche a’ililer bu xil yardemlerni toghra tapmay qobul qilmighan.