Eser Autori:Küresh Atahan
-Bu eser milliy musteqilliq herkiti yolidiki sadiq dostlirimizgha, milliy musteqilliq sépimizdiki jengk´gawar qérindashlirimizgha we siyasiy küreshlerimizde milliy irademiz bilen bir burundin nepes éliwatqan pidakar sebdashlarimizgha ching yürekdin aliy éhtiram bilen armaghan qilindi!
-Autordin
Birinchi Bölüm: Kirish
Sherqiy Türkistan Milliy Musteqilliq Herkiti Yéngi Bir Basquchqa Kirdi.Sherqiy Türkistan xelqige mubarek bolsun!Xitay ishghaliyiti astida qalghan Sherqiy Türkistan yérim esirdin béri Xitay tajawuzchilirining qanliq tapinida yenjiliwatidu. Xelqimizning dat-peryadi kökke yetti! Millitimizning uh, dégüdekmu hali qalmidi.Yérim esirdin béri élip bérilghan yumshaq usluptiki azatliq kürishimiz dégendek yaxshi netije bermidi. Xitay tajawuzchiliri 2017-yili kirgendin buyan atalmish térrorizimgha qarshi qanun chiqirip, mezlum millitimizni étnik, din we kultural tereplerdin pütünley tazilash ishini pilanliq, pirogrammiliq we sistémiliq élip bérishqa bashlidi.
Xitay hakimiyiti bir pütün millitimizge térrorchi, radikal islamchi, xelqara jihadist dep qalpaq keydürüp eyiplimekte. Xitaylar millitimizni yoqutushta xelqara térrorizimgha qarshi küreshni süyistimal qilip, bizni xitay dewlitini parchilap, türkistanda sheriyet yolida mangidighan islamiy xelipilik qurushni pilanlawatidu, dep jar sélip, xelqara jemiyet aldida bizning obrazimizni éghir buzghunchiliqqa uchratti.
Hazir xitaylar wetinimizde xeliqara térrorgha qarshi herketni süyistimal qilip, milliy herkitimizni burmilap teshwiq qiliwatidu. Xitay tajawuzchiliri yene dewlet térrorini ishqa sélip, 3 milyondin artuq kishini her türlük yollar bilen türme we jaza lagérlirigha soliwetti. Xitaylar yene milletning iqtisadiy jan tomurini késip tashlap, milyonlighan ailini weyran qilip, qanche milyon yash-ösmürlerni topidek sorup, rayonning demogirappik ékilogiysini buzup, milliy mawjutluqimizni éghir tehditke uchratti!
Xitay tajawuzchi hakimiyiti dewlet diktarursidin ibaret zor küchni millitimizni etnik, din we kultur tereptin yoq qilidighan dewlet térrori üchün ishlitip, qanche yüzming kishining hayatigha zamin bolghan bolsimu, özini xuddi térrorning ziyankeshlikige uchrighan mesum millet qilip körsetti we dunyani aldidi!
Bizning yérim esirdin artuq hür hür dunyada élip barghan küreshlirimiz özining méwisini birishke bashlidi, milliy herkitimiz xelqaralashti we bundin kéyinki küreshlirimizni yéngiche bir yol, nezeriye we uslup bilen ochuq ashikare musteqilliq bayriqi astida tereqqiy qildurush teqezzasi ortigha chiqti.
Xitayning érqiy, diniy we kultural qirghinchiliqi sebrimzni tashurdi. Milliy herkitimizde bir yil, bir ay, hetta bir saetmu kéchiktürüshke bolmaydighan, mustemlike astidiki dewlitimizni qaytidin qurup chiqip, igilik hoquqimizni qolgha keltürüshtin ibaret ulughwar ishlar xelqimizni heriketke keltürüp, inqilawimizning milliy musteqilliq qanitini küchlendürüsh programmisini ortigha chiqardi. Milliy herkitimiz sépidiki üzül-késil milliy musteqilliq herkitini yaqilaydighan ot yürek ezimetler 2018-yili 3-Ayda Gollandiyening payitexti Amistirdamda bashqoshushup, Sherqiy Türkistan milliy musteqilliq herkitining tunji nöwetlik yighini chaqrishni kün tertipke qoyghanidi.
Aridin yérim yildek waqit ötkendin kéyin Fransiyening Paris sheheride yeni 2018-yili 09-Ayning 27-künidin 09-ayning 30-künigiche Fransiyening Paris sheheride dangliq siyasiy paaliyetchi Doktur Turmemet Hashim ependi we siyasiy paaliyetchi we xelqimizge tonulghan talantliq yighin bashqurghuchi Alimjan Memet ependi qatarliqlarning yighin bashqurishi, milliy rehbirimiz Rabiye Qadir Xanim, Sherqiy Türkistan Milliy Musteqilliq Herkitining lideri Seyit Tumtürük ependi qatarliq teshkilat rehberliri we siyasiy aktiplarning yüksek mesuliyetchanliq bilen yürgüzgen riyasetchilikide Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti Tunji Nöwetlik Xeliqaraliq yighini toluq ghelbe bilen échilip muhajirettiki milliy heriket tariximizda sheripimiz we inawitimizge yarishidighan yéngi bir dewir bashlandi we qeliblerde zilzile peyda qilip, düshmenni qorqunchtin wehimige salidighan nadir bir sehipe ming teste échildi!Rabbim bu qurulushni milliy istiqbalimiz üchün xeyirlerge wesile qilghay ilahim!
Ikkinchi Bölüm: Milliy Herkitimizde Dewir Bölgüch Yéngi Sehipe Échildi
Eziz wetinimiz Sherqiy Türkistan xitay ishghaliyitidiki dewlet bolup, hergizmu xitaylar bizge mejburlap, dunyagha jar séliwatandek ezeldin xitay téritoriyesi emes, Sherqiy Türkistan xelqi hem Xitay emes! Sherqiy Türkistan xitaylar teripidin bésiwélinghan zémin bolup, xitay hökümiti bilen arimizdiki ish adettikiche insan heqliri we démokratiye meselisi bolmastin, mustemlike qilinish we igilik hoquqi üchün küresh qilish meselisidur! Sherqiy Türkistan xitaylar teripidin bésiwélinghan zémin bolup, xitay hökümiti bilen arimizdiki ish adettikiche ediologiye we dewlet tüzülmisidki ish bolmastin bolmastin, mustemlikege uchrighan bir xeliqning tajawuzchiliqqa qarshi turush we xitay zulumidin qurtulup, hür we erkin yashashtin ibaret milliy musteqilliq ghayisi üchün küresh qilish meselisidur!
Milliy dawa qoshunimizdiki ot yürek, wetenperwer we milletperwer ezimetler millitimizni xitayning tömür tapinidin qutuldurush üchün bashqiche yol tutush waqtining yitip kelgenligini tonup yetti. Milliy dawa qoshunimizdiki ot yürek, wetenperwer we milletperwer ezimetler millitimizni xitayning tömür tapinidin qutuldurush üchün Sherqiy Türkistan milliy musteqilliq herkiti bayriqi etrapigha uyushti.Sherqiy Türkistan milliy musteqilliq herkitidikiler yérim esirdin artuq muhajirette élip bérilghan dawa métodining emdi toluq kargha kelmeydighanliqini bilip yétti. Sherqiy Türkistan milliy musteqilliq herkitidikiler emdi milliy herkitimizning milliy musteqilliq ediologiysini resmiy shekilde ilmiy pilanlash, xelqaralashturush, xelqimizni milliy musteqilliq yoligha yiteklesh, musteqilliq bayriqi astida teshkilatlar ara teshkillinish, pikir we herikette yéngiche bir yol tutushqa qarap yüzlendi.
Azghine kam yérim yildin artuq teyyarliq xizmetliridin kéyin yer astida heriket qiliwatqan ichkiy we tashqiy qarshiliqlarning her türlük zerbilirige berdashliq bérip, mushu ayning yeni 09-ayning 27-, 28-, 29- we 30-künliri Fransiyening Pris sheheride Sherqiy Türkistan milliy herkiti tarixidiki tunji nöwetlik konferensiyesini échip, milliy dawa tariximizda qeliblerni zil-zilige salidighan yip- yéngi bir sehipe achti.
2018-yili 28-Séntebir 20 din artuq dewlettin kelgen, bashta Sherqiy Türkistan Jumhuriyiti Sürgündiki Hökümiti bilen 15 ke yéqin yerlik teshkilatlardin kelgen milliy herkitimizning Lederi Rabiye Qadir xanim, Küresh Atahan ependi we Seyit Tümtürük ependi qatarliq 200 din artuq wekilning teshrip qilishi bilen Sherqiy Türkistan milliy herkiti tarixidiki tunji nöwetlik konferensiyesi bashlinip, yighinning birinchi künide qurulmaqchi bolghan Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisi we Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti teshkilati qatarliqlarning nizamnamisi maddimu madda oqulup, wekillerning pikir we teklipliri asasida, yighin qatnashquchilirining toluq awazi bilen maqullandi. Nizamnamige xelqimizning milliy iradisi, mejlisimiz we teshkilatimizning siyasiy pirinsipliri we millitimizning milliy musteqilliq ghayisi ekis ettürülgen bolup, bu weten siritida 70 yilgha yéqin bir tarixta yüz bergen ghayet zor ish hésaplinidu!
Fransiyening Paris sheheride 2018-yili 09-ayning 27-, 28-, 29- we 30-künliri échilghan Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkitining tunji nöwetlik konferensiyeside qurulmaqchi bolghan milliy musteqilliq herikitimizning ikki aliy orginining nizamnamisi chong tört bölümdin teshkil tapqan bolup, birinchi bölümde teshkilatning xaraktéri, siyasiy yol xeritisi we ghayisi ochuq otturgha qoyulghan bolup, nizamnamide Sherqiy Türkistan Musteqilliq Teshkilati we Sherqiy milliy mejlisining xelqara qanunlar we her türlük dunyawiy ehdinamiler asasida Sherqiy Türkistan xelqining erkinliki, azatliqi, musteqilliqi üchün küresh qilidighan, milliy musteqilliqni yaqilaydighan teshkilatlarning aliy derijilik orgini ikenliki tentene bilen tilgha élinghan!Teshkilat rehberlirining siyasiy meydanidin teshkilat qurulghandin kéyin, milliy musteqilliqtin ibaret ghayimizge qandaq yetkili bolidighanliqi, qandaq tereqqiyat basquchlirini besip ötüsh, qandaq yollargha bash qoyush heqqide konkeritni izdinishlerde boliwatqanliqini, teshkilat bayriqi astigha jem bolghanlarning weten bilim telep qilsa bilim, mal telep qilsa mal, jan telep qilsa jan bérip, mustemlike astidiki wetinimizni baldurraq xitay ishghaliyitidin qutuldurush yolida herqandaq bir bedelge teyyar ikenligini ongayla chüshiniwalghili bolidu!
Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti öz-ara biri-birini toluqlaydighan we birlikte küresh qilidighan partiye sheklide tereqqiy qildurilidighan, hazirche 15 ke yéqin chong- kichik teshkilatlarni öz ichige alidighan Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herikiti Teshkilati bilen teshkilatning aliy merkizi yeni künliki hésaplanghan Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisidin teshkillengen bolup, ortaq nizamnamida yene hür dunyadiki xelqaraliq teshkilatlar, dewletler we Sherqiy Türkistan teshkilatliri bilen hemkarliship heriket qilidu we herqaysi dewletlerde özining shühbe we tarmaq teshkilatlirini quridu, dep tekitligen.
Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkitining Fransiyening Paris sheheride tesis qilghan Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisi qurulup, milliy mejliste yer alghan wekiller:
- Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herikiti yene Sherqiy Türkistan Musteqilliq herkiti teshkilatining biwaste yitekchiligide Sherqiy Türkistan xelqining erkinligi, musteqilliqi we hüriyiti üchün élip bériwatqan küreshlirini izchil qollaydu, hemkarlishidu, yitekleydu, himaye qilidu.Hür dunyada Sherqiy Türkistan xelqining milliy musteqilliqi üchün kérek bolghan her türlük yollarni achidu, xeliqaradin yardem telep qilidu, zörür tépilghanda ishghal astidiki dewlitimizni qutuldurush yolida Sherqiy Türkistan xelqige wakaliten xelqaraliq hemkarliq shertnamilirini tüzidu, millitimiz bilen ittipaqdash milletler we xelqara teshkilatlar ottursidiki aliy derijilik kélishimnamilerni tüzidu, toxtamlargha qol qoyidu we bashqilar bilen birlikte imza étilghan shertname, kélishim we toxtamlarni bejiridu we emelge ashuridu!
- Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herikiti yene Sherqiy Türkistan Musteqilliq herkiti teshkilatining biwaste yitekchiligide Sherqiy Türkistan xelqi duch kelgen étnik, kultural we diniy qirghinchiliqlarni hür dunyagha anglitip, insan heqliri we kishlik hoquqni qoghdaydighan küchler bilen pahal hemkarliship, xelqimizning milliy mawjutluqini himaye astigha alidu. Bu heriket yene millitimizning insaniy heq-hoquqlirini kapaletke ige qilishni, bolupmu til-yéziqimizni, edebiyatimizni, sennitimizni, örpi-adetlirimizni, milliy maripimizni, igilikimizni we milliy xususiyetke ige yerlik medeniyitimizni rawajlandurushning mumkünatliri heqqidemu jiddiy izdinishlerni élip baridu!
- Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herikiti yene Sherqiy Türkistan Musteqilliq herkiti teshkilatining biwaste yitekchiligide Sherqiy Türkistan xelqining tarixini, bugünki ijtimayi, iqtisadiy, diniy, siyasiy ehwalini, hemde xitay dewlitining mejburiy assimilatsiye qilish zorawanliqi astida milliy alahiydiliklirimizning yoqulush tehditige duch kéliwatqanliqidin ibaret bir qatar kirzislarni, xelqaraliq ölchemler we bar bolghan imkanlirimiz bilen toxtutush we özgertish bilen birge, milliy mawjutluqimizni qoghdash, wetinmizni xitay ishghalidin, millitimizni xitay zulumidin bir kün, hetta bir saet bolsimu baldurraq qutuldurush üchün küresh qilidu!
- Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herikiti yene Sherqiy Türkistan Musteqilliq herkiti teshkilatining biwaste yitekchiligide yoqarda tilgha alghan ulughwar ishlarni riyalliqqa aylandurush üchün kéreklik bolghan barliq wastilerni qollinidu!Meselen: Neshriyat qurush, insititut we akademiyelerni tesis qilish, filim ishlesh merkezlirini berpa qilish, herbiy telim-terbiye we eskiriy téxnikilargha pishshiq xadimlarni yétishtürüsh, teshkilat we jemiyetlerni kéngeytish, xeliqni milliy musteqilliq ediologiyesi boyiche yiteklesh, milliy musteqilliqni teshebbus qilidighan torturalarni we sotsiyal médiyelerni zor küch bilen omumlashturush, her bir ademning alahiyidilikidin paydilinip, namayish, yighilish, konferens bérish, teshwiqat weriqi tarqitish qatarliq xeliq urushini berpa qilish üchün teshkillik halda küresh qilidu!
- Sherqiy Türkistan Musteqilliq herkiti yene Sherqiy Türkistan Musteqilliq herkiti teshkilatining biwaste yitekchiligide Xitay istixbaratining qaymuqturishi netijiside muqeddes dinimizni süyistimal qilish netijiside kélip chiqiwatqan yat milletlerdin ediologiyemizge singip kiriwatqan radikal islamchiliq, ümmetchilik, diniy maskigha pürkiniwalghan her xil shekildiki xurapatliq qatarliqlarning aldini élip, din bilen xelqimizning, xelqimiz bilen xelqara jemiyetning, xeliqara jemiyet bilen milliy musteqilliq herkitimizning ottursidiki munasiwetlerni saghlamlashturup, barliq Sherqiy Türkistanliqlarni we xelqaradiki millitimizning azatliq küreshliride bizge hésdashliq qilidighan, bizge hemkarlishidighan, biz bilen xitay fashizimigha qarshi septe bolalaydighan herqandaq küchlerbilen xelqara ölchemler asasida ittipaqliship, xitayning wetinimizdiki mustemlikisige üzül-késil qarshi turidighan milliy musteqilliq bayrighi etrapigha toplaydu!
- Sherqiy Türkistan Musteqilliq herkiti yene Sherqiy Türkistan Musteqilliq herkiti teshkilatining biwaste yitekchiligide millitimiz yétishtürüp chiqqan akademik kesip ehliliri bilen birlikte, inqilapning yéqin, ottura we uzaq musapilik yol xeritisini belgülesh, xelqimizni terbiyelesh, teshkillesh we yitekleshte yéngiliq yaritip, qerindash millet we dost teshkilatlarning hemkarliqida ilmiy ziyaret, ilmiy muhakime yighinliri, ammiwiy bixeterlik, siyasiy we eskiriy ishlargha ahyit kuruslar, simminariyeler, pirezentassiyonlar we projekitlerni yolgha qoyup, milliy musteqilliq küreshlirimiz üchün bizge kéreklik bolghan daghdam yol hazirlaydu!
Dep birdek qarar aldi we milliy musteqilliq herkitimizge qomandanliq qilidighan Sherqiy Türkistan Musteqilliq Teshkilati we Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisi qatarliqlarni qurup chiqti!!!Sherqiy Türkistan Musteqilliq Teshkilati we Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisi qatarliq ikki organning ortaq yol xeritisi hésaplinidighan nizamnamening ikkinchi bölümide, biz yoqarda tilgha alghan etnik, kultural, diniy, siyasiy, qanuniy we insaniy meseliler heqqidiki teshkilatning pilan, program we ijrahatlargha ahit muhim yip uchliri nisbeten chüshünüshlük izahlanghan.
Sherqiy Türkistan Musteqilliq Teshkilati we Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisi qatarliq ikki organning ortaq yol xeritisi hésaplinidighan nizamnamening üchünchi bölümide bolsa Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti katégoriysidiki ikki organ Sherqiy türkistan Musteqilliq Herkiti we Sherqiy Türkistan Mejlisi qatarliqlarning teshkiliy tüzülmisi, teshkilat aparatliri, xizmet texsimati we ishlesh pirinsipliri gewdilendürülgen. Sherqiy Türkistan Musteqilliq Teshkilati we Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisi qatarliq ikki organning ortaq yol xeritisi hésaplinidighan nizamnamening törtünchi bölümide bolsa Sherqiy türkistan Musteqilliq Herkiti we Sherqiy Türkistan Mejlisi qatarliqlarliq ikki aliy merkezning rehberlirining we idare heyyitidikilerning hoquq mejburiyetliri, bu qurulushlargha eza bolush shertliri hemde maliye xizmetlirige alaqidar belgülimiler dewir rohigha uyghun halda otturgha qoyulghan! Sherqiy türkistan Musteqilliq Herkiti Teshkilati we Sherqiy Türkistan Mejlisining nizamnamisining axirida qoshumche qilin´ghan bir qisim bolup, uningda teshkilatning qurulishi, saylam programmisi, qurultayning küntertiwige alaqidar mezmunlar we teshkilatning éhtiyaj tughulghanda tarqitiwitilishige ayit mezmunlar yer alghan bolup, xelqara qanunlargha, dewletler ara ehdinamilargha, insan heqliri we kishlik hoquq pirinsiplirigha pütünley uyghun kélidu!
Üchünchi Bölüm: Sherqiy Türkistan Milliy Musteqilliq Teshkilati Quruldi!
Milliy herkitimiz tarixida tunji qétim öz programmisida milliy musteqilliqni ashikare otturgha qoyghan mejlis we partiye xususiyitige ige xeliqaraliq bir teshkilat qurush Sherqiy Türkistan musteqilliq herkiti bayriqi etrapigha uyushqan batur ezimetlerning arzusi idi.
2018-yili 29-Séntebir küni chüshtin burun wekiller yighinning küntertiwige asasen wekillerning ortaq qollishi we qizghin arzusi bilen Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti Teshkilati qurup chiqildi.
Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti Teshkilati qurulup chiqilghandin kéyin démokrattik saylam netijiside teshkilat reyisi saylap chiqilishi kérek idi. Yighin wekilliri toluq qatnashqan halette köp sanliqlning qollap awaz bérishi, az bir qisim wekillerning saylash hoquqidin waz kéchisi, bir qisim yighin qatnashquchilirining qarshi awaz bérish netijiside, Yaponiye Uyghur Jemiyitining reyisi, siyasiy paaliyetchi Turmemet Hashim ependi teshkilat reyislikige saylandi.
Yighinning kün tertiwige asasen yene Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti Teshkilatning reyis kabénti Osmanjan Tursun Uyghuri ependi, Nurmemet Musabay ependi , Qurban Arip ependi ( Shiwidsariye), Alimjan Memet ependi , Gülmire Zunun xanim, Qurbanjan Hisam ependi (Norwegiye) we Sadiqjan Seley ependi qatarliqlardin démokrattik shekilde saylinip chiqildi.
Uningdin bashqa Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti Teshkilatning 23 kishidin terkip tapqan teshkilat idare heyyiti saylap chiqildi. Waqitning qisliq we bezi imkanlarning yar bermesligi sewebiddin, teshkilatqa tewe bolidighan Reyis kabénti, Teptish komitéti, Ichkiy ishlar komitéti, Tashqiy ishlar komitéti, Insan heqliri we Kishlik hoquq komitéti, Maliye komitéti, Ana-Balalar Komitéti, Medeniy-Marip Komitéti, Teshwiqat we Bayanat merkizi, Neshriyat we Tetqiqat merkizi qatarliq bir yürüsh bölümlerning tesisi we xizmet texsimati muwapiq bir peyitni tallap teshkilatning kéngeytilgen kéyinki qétimliq ichkiy yighinida békitilip chiqilidighanliqi hemme étirap qilghan halda birlikte qarar qilindi.
Törtinchi Bölüm: Sherqiy Türkistan Milliy Musteqilliq Herkitining Aliy Orgini Dunyagha Keldi!
Wetinimiz Sherqiy Türkistan xitay mustemlikisige aylanghan 1950-yildin buyan, xitay tajawuzchiliri dewlet diktatorsini, emdi bolsa dewlet térrorini ishqa aélip, biz Sherqiy Türkistan xelqining milliy mawjutliqimizning asminigha yamghur emes, apet yaghduridighan qara buluttek qedemmu qedem basturup kélip, wetenning baghu bostanlirini xarabilikke aylandurup, millitimizni rehimsizlik bilen yoqulush girdawigha qistap kirdi. Xitay tajawuzchiliri xelqarada yamrighan atalmish térrorizimgha qarshi urush malimanchiliqliri, insanliqqa qarshi jinayetler, érqiy, din we medeniyet düshmenliki qatarliqlardin, ünümlük paydilinip Sherqiy Türkistan xelqini, bolupmu Uyghurlarni etnik, til-yéziq, örpi-adet we diniy étiqat tereptin pütünley xitaylashturiwétish qedimini tizletti.
Xitay tajawuzchiliri millitimizni buzek qilip, yer asti we yer üsti bayliqlirimizni talan-taraj qilipla qalmay milliy pissixikimiz, milliy etnik éngimiz, milliy iradimiz we milliy étiqadimizni mejburlash charisi bolghan zorluq-zorawanliq wastsi bilen heriket qilip, uzaqqa barmay millitimizni pütünley tarixqa aylinip ketken bir xeliqqe aylandurup qoyush üchün heriket qilmaqta!
Xitay tajawuzchiliri bashta millitimizning milliy maaripini kardin chiqardi, andin iqtisadiy jan tomurimizni üzüp tashlidi, andin perzrntlirimizni bizdin tartiwaldi, andin millitimizdin yétiship chiqqan diniy ölimalarimizni közdin yoqatti, emdi bolsa pen alimliri, edipler, sennetkarlar we maaripchilarni yighip, eqli oyghaq insanlardin terkip tapqan 3 milyon kishlik jaza lagérlirini qurup chiqip, millitimiz üstidin Érqiy, Kultural we Diniy qirghinchiliqni resmiy bashlidi.
Xitay tajawuzchiliri musulman xelqimizni, dinimizda meniy qilin´ghan gheyri musulmanlar bilen öylik-ochaqliq bolush, choshqa göshi yiyish, haraq-sharap ichish, exlaqiy jehettin buzuqchiliqqa bérilish we xitay erlirini uyghur qizliri bilen, uyghur erlirini xitay qizliri bilen zina qilishqa mejburlash, yat erlerni musulman ayallarning öyige, musulman erlerni xitay xotunlarning ailisige arlashturiwétish, qarshiliq qilghanlarni tutush, solash, türmige tashlash, sürgün qilish, aile bala chaqiliridin ayriwitish…qatarliq yüzligen iskenje türlirini birla waqitta ishqa sélip, xelqimizni normal tepekkur qilalmaydighan, erkin pikir qilalmaydighan, özini qoghdashqa herqandaq bir yol bilen pétinalmaydighan halgha chüshürüp qoydi.
Mushundaq bir halqiliq peyitte Sherqiy Türkistan xelqining muhajirettiki munewwer perzentliri uxlawatqan bolsa közini achti, yatqan bolsa olturdi, olturghan bolsa des turdi, des turghan bolsa xelqining derdige derman bolidighan meydanlargha yügürep, muhajirette milliy dawaning musteqilliq qanitini kücheytish, erkin dunyagha milletning hür iradisini namayan qilishqa atlandi.
Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti bu yil 3-ayda Gollandiyening Amestirdam sheheride bashqoshushup, Isa Yüsüp Alip Tekin we Muhemmed Emin Bughra hezretliri qatarliq zatlarning 60 yil awal muhajiret dunyasida bashlighan milliy dawani tinch shekilde xeliqaralashturush métodining emdi waqti ötkenligini, milliy dawaning musteqilliq qanitini qurush we rawajlandurush dewrining yétip kelgenlikini, buning üchün yéngiche bir pikir, yéngiche bir nezeriye we yéngiche bir yolning teqezza qiliwatqanliqini otturgha qoyushqan idi. Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti yérim yildin artuq muzakire, ilmiy izdinish we xelqimizdin pikir élish dawamida, milliy herkitimizde dewir rohigha uyghun, her tereptin zamaniwiylashqan we hayati küchi urghup turidighan bir aliy organ tesis qilishning zörürlikini tekitlep, xelqraliq musteqilliq herkitimizni berpa qilishta ilgiri qurulup baqmighan emeliy heriket iqtidari küchük, Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisini qurushni kün tertipke qoyghanidi.
Bu yil yeni 2018-yili 09-ayning 29- küni chüshtin kéyin Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti Tunji nöwetlik yighinining küntertiwige asasen, wekiller Sherqiy Türkistan Milliy Musteqilliq Herkitini Yaqilaydighan xelqaradiki 15 din artuq teshkilatqa rehberlik qilidighan aliy organ Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisidin Ibaret ibaret qurulushni ghelbilik qurup chiqip pütün dunyagha jakarlidi. Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisi qurulush jeryanida Sherqiy Türkistan Jumhuriyiti Sürgündiki Hökümirtini Sherqiy Türkistan milliy inqilawining siyasiy merkizi dep tonuydighanliqini, Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisining Sherqiy Türkistan Jumhuriyiti Hökümitining Arqisidiki Tirek, Sherqiy Türkistan Jumhuriyiti Sürgündiki Hökümitining Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisining arqisidiki tüwrük ikenligini qeyit qilishti.
Yighin ehli toluq démokrattik shekilde saylam élip bérip, milliy herkitimizning tonulghan lederliridin Seyit Tutürük ependini Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisige reyis qilip saylap chiqti.
Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti Saylam goruppisi yene Sherqiy Türkistan Milliy mejlisining rehberlik aparatini demokirattik shekilde saylap chiqip, Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisining rehberlik aparatini töwendikidek turghuzup chiqti!
Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisining Reyisi: Seyit TumTürük ependi
Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisining Reyisi Kabént Ezaliri:
Rabiye Qadir xanim (Amerika)
Tursun Hajim Ependi (Qazaqistan)
Yehya Kerim Ependi (Norwegiye)
Qurban Weli Ependi (Amerika)
Ümüt Agahi Ependi(Gérmaniye)
Memtimin Ela Ependi (Awistiraliye)
Nuri Musabay Ependi(Amerika)
Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisining Reyisi Kabént Ezaliri:
Rabiye Qadir Xanim (Amerika)
Tursun Hajim Ependi (Qazaqistan)
Yehya Kerim Ependi (Norwegiye)
Qurban Weli Ependi (Amerika)
Ümüt Agahi Ependi(Gérmaniye)
Memtimin Ela Ependi (Awistiraliye)
Nuri Musabay Ependi(Amerika)
Turmemet Hashim Ependi (Yaponiye)
Alimjan Memet Ependi (Almaniye)
Qurban Arip Ependi (Norwegiye)
Qurbanjan Hésamiddin Ependi (Norwegiye)
Gülmire Zunun xanim (Awistiraliye)
Sadiqjan Seley Ependi (Gollandiye)
Risalet Aripova Xanim(Belgiye)
Qatarliqlar saylap chiqildi, waqit cheklimisi tüpeylidin kabentlar qurulishi, wezipilerning texsim qilinishi we ezalarning toluqlap saylininishi saylamdin kéyinki mejlis yighinlirigha qalduruldi. Shundaq qilip Sherqiy Türkistan xelqining milliy musteqilliq herkitining aliy orgini Sherqiy Türkistan Milliy mejlisi resmiy dunyagha kélip, muhajiret hayatimizdiki milliy herkitimizde özimizge yarishidighan bir altundek sehipe échildi! Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti tunji nöwetlik yighini yene Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti teshkilati Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisi terkiwidiki teshkilatlarning siyasiy aliy orgini bolup, deslepte Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisining biwaste rehberlikide, Sherqiy Türkistan Milliy mejlisi bolsa özining ötkünchi pilanlirini ishqa ashurup bolghiche bolghan ariliqta Sherqiy Türkistan Jumhuriyiti Sürgündiki Hökümiti we Parlaménti bilen birlik, ittipaqliq we hemkarliq ichide dawa élip baridighanliqini yighingha qatnashqan Sherqiy Türkistan Junhuriyiti Sürgündiki Hökümiti wekilliri bilen resmiy ortaqlashti!
Beshinchi Bölüm: Xulase
Biz Sherqiy Türkistanliqlar tarixtin béri qulluqtin ölümni ela bilidighan, hür iradimiz üchün herqandaq xeterge tewekkul qilidighan, wijdanliq, ghorurluq we jessur bir xeliq. Shundaq bolghachqa xitaydin ibaret apetke hergiz bash egmey 21-yüz yilgha ulashqinimizning özila, millitimizning hergiz yoq bolmaydighanliqining polattek pakitidur! Biz uyghurlar keyinki ikkiy yüz yil jeryanida hakimiyet tereptin zawalliqqa yüzlengen bolsaqmu, özimizning milliy potinsiyalimiz bolghan yoshurun éngimizda ejdatlirimizdin qalghan asil qanning xususiystlirini saqlap kelduq. Milliy medeniyet we örpi adetlirimizni ulugh islam dininimizning qayide pirinsiplirigha organik birleshtürüp, medeniyitimzni gherip medeniyiti bilen ozuqlandurup, xitay tajawuzchilirining bizni tarix seyipisidn yoq qiliwétishidin ibaret qara niyitige tosqunluq qilip kelduq!
Biz Uyghurlar yiltizi chongqur, yultuzi parlaq bir millet! Insaniliq jehettiki dorustluqimiz, medeniyet jehettiki uygharliqimiz we diniy jehettiki teqwaliqimiz Allahning rexmiti we shapaitige nahil bolishimizgha sewep bolup qaldi. Xitay zulumi bizni birleshtürdi, xitay zulumi meniwiy tereptin bizni küchlendürdi we xitay zulumi milliy xaraktérimizda tillarda dastan bolidighan qehrimanliqlarni apiride qildi. Sherqiy Türkistan xelqi bolupmu Uyghur xelqi dewletchilik enenisige ige, siyasetke mahir xeliq bolghachqa, özige ishinip heriket qilsila, dunyadiki tereqqiy qilghan milletlerdek küchiyeleydu, qeddini kötüreleydu we yene hakimiyitini tiklep chiqalaydu!
Xitay tajawuzchilirining bizdinmu qanche hesse küchlük dunyani qanche yüz yil sorighan mungghullarni, hetta bir esir awal dunyada qudretlik dewleti bolghan Manjularnimu tarixning eski tamliqi ichige kömüp tashliwetken bolsimu biz Uyghur xelqining muyini tewritelmidi. Shundaq bolghachqa barghanche essebiyliship,“Biz Xitaylar xelqara térrorizimning éghir ziyankeshlikige uchrighan millet“ digen atalmish saxta meydanni yasap chiqip, militimizni dewlet térrorini ishqa sélip qattiq basturup baqqan bolsimu, özi arzu qilghandek netijige érishelmidi. Xelqimiz xitay tajawuzchilirining qiliwatqan insan qélipidin chiqqan mutihemlikige qarshi halda her xil meydanlarda küresh qilmaqta. Xitayning wetinimzdiki yolsizliqliri, heqqaniyetsizlikliri, öktemlikliri milliy rohimizda xitay tajawuzchi hakimiyitige qarshi qisas otini alewlendürmekte!
Xelqimiz xitaylarning milliy zulumigha qarshi ornidin des turdi. Bizning yoqarqi bayanlirimzgha millitimizning munewwer perzentliridin Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisining Reyisi Seyit TumTürük ependi, Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisining reyisi kabént ezaliridin, milliy rehbirimiz Rabiye Qadir xanim, (Amerika), Sherqiy Türkistan Musteqilliq Teshkilati muawin reyisi Osmanjan Tursun Uyghuri ependi (Germaniye),Tursun Hajim Ependi (Qazaqistan), Yehya Kerim Ependi (Norwegiye), Qurban Weli Ependi (Amerika),
Ümüt Agahi (Gérmaniye), Memtimin Ela Ependi (Awistiraliye), Nuri Musabay (Amerika),
Turmemet Hashim Ependi (Yaponiye),Alimjan Memet Ependi (Almaniye), Qurban Arip Ependi (Norwegiye), Qurbanjan Hésamiddin Ependi (Norwegiye), Gülmire Zunun xanim (Awistiraliye),Sadiqjan Seley Ependi (Gollandiye), Risalet Aripova( Belgiye) qatarliqlarning ornidin dest turup Fransiyening dangliq sheheri Parista Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti Tunji nöwetlik yighinini chaqrip Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisi we Sherqiy Türkistan Xelqining milliy musteqilliq kürishige biwaste yitekchilik qilidighan Sherqiy Türkistan Musteqilliq Teshkilatini qurup chiqqanliqi polattek pakit bolalaydu!
Eziz wetinimiz Sherqiy Türkistanda ming yillap dawamliship kélgen hayat pütünley tajawuzchi Xitaylar teripidin xaniweyran qilinghan, xelqimiz ölüm bilen boghushiwatqan we millitimiz xaniweyran qilinip, wetinimiz tarixta az körülidighan talan-tarajgha uchrighan bu dewirde 2018-yil 09-ayning 27-künidin 2018-yili 09-ayning 30- Künigiche 15 dinartuq teshkilatni milliy musteqilliqtin ibaret öz bayriqi astigha toplighan Sherqiy Türkistan Mejlisi we Sherqiy Türkistan Milliy Mejlisni arqisidin yölep turghan Sherqiy Türkistan Musteqilliq Teshkilatini qurup chiqishi tarixiy ehmiyetke ige, dewir bölgüch zor ishtur!
Sherqiy Türkistan Musteqilliq Herkiti Teshwiqat
2018-Yili 10-Ayning 05-Küni Gérmaniye
Sherqiy Türkistan Milliy Musteqilliq Herkiti Yéngi Bir Basquchqa Kirdi