Humans have possible four general blood types: A, B, AB and O; this classification is derived, according to scientists from proteins which are found on the surface of cells which are designed to fight off bacteria and viruses in the human body. The vast majority of humans beings on this planet have these proteins which means they are Rh positive. But a minor group, the Rh Negative lacks these proteins. So how is this crucial difference explained scientifically? And why does it even exist? Throughout the years, several scientific studies have searched for this answer.

Now, scientists believe they have found out a fascinating thing in regards of Rh Positive and negative. According to this „scientific“ theory, in the distant past, extraterrestrial beings visited the Earth and created, through „genetic manipulation,“ the Rh Negative with an intention of creating a race of „slaves“.

The Basque people of Spain and France have the highest percentage of Rh negative blood. About 30% have (rr) Rh negative and about 60% carry one (r) negative gene.

But Aliens… really? According to investigators, this would explain why Rh negative mothers do not tolerate fetuses with RH Positive blood; thus, this radical, hard-to-explain, by most natural laws intolerance could derive from an ancient genetic modification why Rh positive and Rh negative groups tend to „repel“ each other instead of merging.

This theory goes back to ancient sumerian times, when a highly advanced „alien“ race came from elsewhere in the cosmos; The Anunnaki, building and creating the first human societies.

It is believed that these ancient beings planed and genetically altered primitive human species, creating stronger and more „adequate“ beings that were used as slaves in the distant past.

The Rh negative would be the legacy that the Anunnaki left on Earth among other things. Interestingly, the negative RH strain is characteristic, for example, of the British royal family, which has generated controversial theories about a possible extraterrestrial lineage. although this hypothesis has not been confirmed, the disturbing questions it generates floats in the air: how civilized world would react to the fact that a small portion of the Earth’s population has a genetic code that has been altered in the distant past by highly advanced extraterrestrial beings.

What if it is possible, after all of our „skeptical“ views that in the end, the Negative Rh group of people have a connection to „beings“ not from earth. What if there still is, a mysterious bond that connects them? How would life on Earth change?

Genesis 6:2 “The sons of God saw the daughters of men that they were fair; and took them wives, all of which they chose.”

Genesis 6:4 “God came into the daughters of men, and they bare children to them, and the same became mighty of old.” From the King James Bible: “menchildren – men of Israel, male children of God, not children of man – Ex. 34:23.” Ex. 34:7 states “The iniquity of the father will be unto the children unto the fourth generation.”

Akademik Alim Mirsultan Osman Ependi We Uning Éyitqanliri !

Mirsultan Osman ependi Uyghur xelqi jahanshomul alim Mehmut Qeshqiriydin kéyin yitishtürüp chiqqan  dunyawiy tilshunaslarning biri bolup, u ömrini uyghuristandiki türkiy xeliqlerning til tetqiqatigha jümlidin Türükiy tillarning yiltizi hésaplinidighan Uyghur tili tetqiqatigha béghishlap, hayatini mol mezmunluq ötküziwatqan hörmetke sazawer alimlirimizning biridur.
Meshhur alim, tilshunas Mirsultan osman ependi 1929-yili 7-ayning 31-küni hazirqi qazaqistanning Yarkent shehirige qarashliq Aqkent yézisida tughulghan.Mirsultan Osman ependi 1932-yili ata-anisi bilen bille Uyghuristanning Ghulja nahiyisige köchüp kelgen, 1935-yilidin 1940-yilighiche ghulja sheherlik Ayding bashlan’ghuch mektipide oqughan.Mirsultan Osman ependi 1943-yili Ghulja gimnaziyisini püttürgen. 1945-yilidin 1957-yilighiche Ghulja we Ürümchi qatarliq jaylarda  naburchik we korréktor bolup ishligen.

Mirsultan Osman ependi 1951-yilidin 1957-yilighiche, sabiq Merkiziy milletler institutining az sanliq millet kadirlirini yétishtürüsh kursida oqughan. Bir yildin kéyin shu mektepte oqutquchiliqqa teyinlinip, til fakultétidiki ikki qarar xitay oqughuchilargha uyghur tilidin ders bergen. Del mushu chaghda uning könglide  tilshunasliqqa dayir omumiy bilimlerni etrapliq igilesh, ana tilini yéngiwashtin akadémik sewiyede sistémiliq öginish we tetqiq qilish istiki qozghalghan.
Mirsultan osman ependi mushu arzuning türtkisi we oqutushning éhtiyaji bilen 50-yillarda uyushturulghan yerlik milletlerning til-yéziq ehwalini omumyüzlük tekshürüsh xizmet ömikining 6-etritige qatniship, 1955-yili Qeshqer wilayitide, 1956-yili küz hem qish Xoten wilayitide uyghur tilining di’alékt-shéwiliri heqqide ilmiy tekshürüsh élipbarghan.Mirsultan Osman ependi 1957-yili béyjingdin ana wetini Uyghuristangha qaytip kélip, 1965-yilighiche sabiq Uyghuristan (shinjang) institutining til-edebiyat fakultétidiki oqughuchilargha hazirqi zaman uyghur tili we omumiy tilshunasliq derslirini ötken.
Mirsultan Osman ependi bu jeryandimu ana til oqutushini janliq tilni tekshürüsh bilen zich birleshtürüp, 1960-yili yazda lopnurning Mirsali, Chara, Közlek, Tikenlik we Miren yézilirida, 1962-yili Turpan hem Ürümchilerde Uyghur tilining di’alékt-shiwilirini tekshürgen. Mirsultan Osman ependining tilshunas Nesrulla Yolboldi ependi bilen birlikte yazghan Hazirqi Zaman Uyghur Tili namliq üch qisimliq kitabi 1964-yili yéngi yéziqta neshir qilin’ghan.Mirsultan Osman ependi 1965-yilidin taki 1978-yilining axirlirighiche, Uyghuristan milletler til-yéziq komitétining tetqiqat bölümide uyghur til-yéziqi tetqiqati bilen shughullan’ghan. Shu mezgilde, 1965-yili yazda uyghur tilining fonétika mesililirini chöridep, Qeshqer hem Xotende neq meydan tekshürüsh élip barghan.
Mirsultan Osman ependi 1967-yili yaz we küzde, Qazaq tili boyiche ürümchining nensen rayonida, altay, künesning yaylaqlirida élip bérilghan dala tekshürüshige qatniship, bir munche til matériyali yighqan. Mirsultan Osman ependi  1978-yili 10-ayda Xitayning Tiyenjin sheride échilghan tunji qétimliq dewletlik tarixshunasliq yighinigha öz dewrining yitishken alimliri bilen birlikte qatnashqan. Shu qétimliq yighin milliy medeniyitimizning kéyinki tereqqiyatida hel qilghuch rol oynighan bolup, killassik eserlirimizni neshirge teyyarlash we yéngi bir dewirdiki tetqiqat témillirini békitish jehette ünümlük rol oynighan. Shu qétim Mirsultan Osman ependi qatarliq Türkiy tilliq  alimlarning teshebbuskarliqi bilen, dunya medeniyet xezinisidiki bibaha göher Diwanu Lughatit Türük we Qutadghu Bilikni hazirqi zaman uyghur hem xitay tillirigha terjime qilip neshir qilish, Uyghur edebiy tilini zamanisigha uyghun qéliplashturush we Uyghurning sistimiliq bir  tarixi kitabini yézish mesilisi küntertipke qoyulup muzakire qilinghan. Qedimqi eserlerni neshir qilish we yéngi ilmiy témilar asasida ilmiy tetqiqat yünülishini bikitish teklipliri tekshürüshtin ötüp, bu teklip we pilanlar memliketlik pelsepe-ijtima’iy pen tetqiqat projékti pilanigha resmiy kirgüzülgen. Bu projekit kéyin tebi’iy halda qurulush basquchida turiwatqan Uyghuristan ijtima’iy penler akadimiyisining nuqtiliq tetqiqat türi bolghan.
1979-yili, Mirsultan Osman ependining xizmiti Uyghuristan akadimiyisining til tetqiqat institutigha yötkelgen. Mirsultan Osman ependining Uyghuristan akadimiyisining til tetqiqat institutigha yötkelgenliki uning hayati armanlirining ishqa éshishining sewepchisi bolup qalghan. Uyghuristan akadimiyisining til tetqiqat instituti Mirsultan Osman ependidek ana tilgha ashiq her bir kespiy xadim üchün köngüldikidek meripet soruni idi. Mirsultan Osman ependi shuningdin bashlap énsiklopédiyilik nadir eser Diwanu Lughatit Türükni hazirqi zaman uyghur tilida neshirge hazirlap bésip tarqitish projekti guruppisida bashlamchiliq rolini jariy qildurup, üch tomluq bu katta eserning 2- we 3-tomlirining muherrirlikini qilghan.
Mirsultan Osman ependining dewirdashliri u heqte toxtulup: Mirsultan Osman ependining Diwanu lughatit türkni terjime qilish-neshirge teyyarlash jeryani, emeliyette, uyghurlarning uyghur tilini ilmiy we chongqur öginish-tetqiq qilish hem janliq tilni etrapliq tekshürüsh jeryani bolup qaldi. Mirsultan Osman ustaz Ibrahim Mut’iy bilen 1980-yili yazda Artush we Yéngisar nahiyiliride Diwangha a’it léksika mesililiri boyiche ilmiy tekshürüsh élip barghan, 1982-yili qeshqerde Diwanni neshirge teyyarlash xizmitini kitabiy bilimler bilen emeliy bilimlerni birleshtürüp muweppeqiyetlik netijige érishken,dep qaraydu.Ular yene biz uyghurlarda tirishqan ozar, tirishmighan tozar, dégen maqal bar. Töhpikar ustaz, netijilik tilshunash Mirsultan Osman ependining izdinish musapisi mushu hékmetlik sözning janliq delili bolalaydu, dep alimning xizmetlirige yüksek baha bergen…Uyghur tilshunasliqigha ayit ilmiy izdinishlerde Mirsultan Osman ependining töhpisi alahiyde yoquri bolup, uning zamandashliri alim heqqide toxtulup yene: Uning tilshunasliq ilmi, jümlidin uyghur tilshunasliqi üchün tökken qan-teri da’ire nuqtisidin tilshunasliqning her qaysi sahelirige, zaman nuqtisidin tarixning herqaysi dewirlirigiche tutiship kétidu-dep alimning mol ilmiy emgeklirini ijabiy mueyenleshtüridu.
Mirsultan Osman 1989-yili 8-ayda Uyghuristan aptonom rayonluq milletler til-yéziq xizmiti komitétining pen tetqiqat bashqarmisigha yötkelgen. Mirsultan Osman ependi bu organdimu bir qolda tetqiqatni, yene bir qolda til tekshürüshni ching tutqan. Mirsultan Osman ependi shu yilning axirida tilshunas Amine Ghappar xanim bilen birlikte Qarghiliq nahiyisining Paxpu yézisida neq meydan til tekshürüshi qilip, Qarghiliq nahiyisining Paxpu shéwisi toghrisida serlewhilik maqalini élan qilghan.
Mirsultan Osman ependi 1996-yili yazda, sherqiy Uyghuristandiki Qumul nahiyisining tömürti, aqtash yézilirida til tekshürgen. Mirsultan Osman etrapliq tekshürüsh, inchike tetqiq qilish hem hardim-taldim démey izdinish netijiside özi yalghuz we bashqilar bilen birlikte Hazirqi zaman uyghur tilidiki teqlid sözler toghrisida, Hazirqi zaman uyghur tilidiki rewishler toghrisida, Chaghatay dewri Uyghur tili toghrisidiki qarashlirimiz, Qutadghu bilikte ipade qilin’ghan edebiy til toghrisida, qatarliq bir munche  ilmiy maqalilarni élan qilghan.

Mirsultan Osman ependi yene Uyghurche-xenzuche lughet, Hazirqi zaman uyghur edebiy tilining imla lughiti, Hazirqi zaman uyghur edebiy tilining teleppuz lughiti, Hazirqi zaman uyghur tili di’aléktliri, Hazirqi zaman uyghur edebiy tilidiki tinish belgiler we ularning qollinilishi, Qisqiche tilshunasliq lughiti, Hazirqi zaman uyghur edebiy tili tawushlirining akustikiliq tetqiqati, Hazirqi zaman uyghur edebiy tilining imla we teleppuz lughiti, Hazirqi zaman uyghur tilining qumul shéwisi, Hazirqi zaman uyghur tilining lopnur di’alékti, Hazirqi zaman uyghur tilining xoten di’alékti… qatarliq yirik eserlerni özi yalghuz we bashqilar bilen wujudqa chiqarghan. Mirsultan Osman ependi pütün ömrini Uyghur tili tetqiqatigha atighan bolup, uning we oqughuchillirining izdinishliri uyghur medeniyet tarixida dewir bölgüch ehmiyetke ige bolup, u yashighan dewirdiki til we qedimiy eserler heqqidiki tetqiqatlirimiz we ilmiy emgeklirimiz netijiside Uyghur medeniyiti jümlidin Uyghur tili xelqarada bugünkidek tonuldi,  20- we 21-esirge layiq sewiyede ilmiy sherhiylendi.
Mirsultan Osman ependining  eserlerdin bir qanchisi Uyghuristan boyiche élip bérilghan pelsepe-ijtima’iy pen tetqiqat netijilirini bahalashta alahide derijilik, 1-we 2-derijilik mukapatlargha érishken. Mirsultan Osman ependi yene Jahanname, Uyghur shéwiliri sözlüki…qatarliq muhim eserlerning mes’ul muherrirlikini qilghan. 1985-we 1999-yilliri Uyghuristan uniwérsitétida échilghan chaghatay dewri Uyghur tili öginish kursigha chaghatay dewri Uyghur tili girammatikisidin deris ötken. Mirsultan Osman ependi yene 80-yillarning otturiliridin étibaren, yette qararliq 10 nechche aspirantqa hazirqi zaman uyghur tili di’aléktliri we chaghatay dewri Uyghur tili derslirini ötüp, uyghur tilshunasliqi boyiche magistir terbiyilesh xizmitigimu tégishlik hesse qoshqan.

Mirsultan Osman ependi Uyghuristan uniwérsitéti aspirantlirining magistirliq dissértatsiye yaqlash yighinlirida bahalighuchi bolghan. Mirsultan Osman ependi yene chet’ellerde ilmiy ziyaretlerde bolup hem ilmiy muhakime yighinlirigha qatniship, chet’eldiki kesipdashlargha özining tetqiqatliri heqqide bir qanche qétim léksiye sözligen. 1999-yili yaponiyining kiyoto uniwérsitétida Lopnur di’aléktining alahidiki toghrisida, dégen témida, 2000-yili türkiyide xoten di’alékti heqqide léksiye sözlep, léksiye anglighuchilarning qarshi élishi we yoquri bahasigha sazawer bolghan.

Mirsultan Osman ependi 1960-yili sabiq Uyghuristan institutining til fakultétida léktorluq ilmiy unwanigha, 1983-we 1987-yilliri kandidat tetqiqatchi we tetqiqatchi ilmiy unwanigha érishken. 1983-yili Uyghuristan boyiche munewwer mutexessis bolup bahalan’ghan. 1991-yili Xitay dewleti boyiche töhpe yaratqan munewwer mutexessis dep bahalinip, hazirgha qeder ilim dunyasining alahide muamilisidin behrimen bolup kelmekte. Mirsultan Osman ependi 1992-yili 3-ayda resmiy dem élishqa chiqqan bolsimu, emma uning tilshunasliq sahesidiki ottek qizghin tirishchanliqi hergiz  suslashmidi, qolidiki qelimi bir künmu  toxtimidi, yénidin shagirtliri üzülmidi, netijilirimu özlüksiz chiqip turiwatidu.

Mirsultan Osman ependi Diwanu lughatit türükni retlesh, neshr qilish, tetqiq qilish xizmitige qoshqan töhpisi üchün nurghun shan we shereplerge na’il boldi. 2005-yili qeshqerde échilghan Mehmud Qeshqiriy tughulghanliqining 1000 yilliqini xatirilesh memliketlik ilmiy muhakime yighinida Mirsultan Osman ependi bilen uning bilen dewirdash bolghan yene bashqa toqquz alimgha Diwanshunasliqtiki töhpilliri üchün shadetname bérildi. 2008-yili Uyghuristan uniwérsitétida échilghan Mehmud Qeshqiriy tughulghanliqining 1000 yilliqini xatirilesh ilmiy muhakime yighinida Mirsultan Osman ependi bilen Imin Tursun ependige diwanshunasliqtiki töhpisi üchün ton keydürüldi.

Alim Mirsultan Osman ependi, Ana til milletning mewjutluqining yiltizi. Ana tilni öginish, qollinish we rawajlandurush ene shu til arqiliq tili chiqqan her qandaq kishining bash tartip bolmaydighan mejburiyiti, burchi we ana til aldidiki qerzi,-dep qaraydu. Démisimu melum bir German alimi milliy roh we ana til heqqide toxtulup, bir milletning tili shu milletning rohi, bir milletning rohi shu milletning tilidur, deptiken.Mirsultan Osman ependi Uyghur tilining terkiwige qoshulup ketken bir shexis bolup, qedimqi eserler we Uyghur tili girammatikisi shundaqla Uyghur tili tilshunasliqi heqqide gep bolsa, uning ismini tilgha almay ötüp ketkili hergiz bolmaydu.Mirsultan Osman ependi  ana tilimizning sapliqi, mukemmelliki we tereqqiyati üchün muhim töhpilerni qoshqan, milletning aldidiki muqeddes burchini ada qilish üchün pidakarliq bilen izdengen aqilmanlirimizning biri bolup,U dangliq alim Abdushkur Memtiminning teripi boyinche éyitqandanda milletning rohigha, milletning rohidin milletning tiligha, milletning tilidin milletning rohigha ongushluq seper qilalighan mol hosulluq alimdur. Mirsultan Osman ependining yashinip qélishi, salametlikining barghanche yamanlishishi uning til tetqiqatidiki pidakarliq bilen izdinishlirini hergizmu aqsitalmidi.Mirsultan Osman ependi  xuddi yash waqtidikidekla hazirmu til tetqiqati xizmitige özini urup turidu. Mirsultan Osman ependi hazirmu yéshining bir yerge bérip qalghinigha qarimay, dewletlik we aptonom rayonluq tetqiqat témilirigha qatnishiwatidu we xizmetlerge yétekchilik qiliwatidu,- dep keng ilim sahesidikiler we oqurmenlerni alimning hazirqi hayati heqqide bilgelendürmekte .

Akademik Alim Mirsultan Osman Ependi özining hayati we ijadiyiti heqide toxtulup: Bu yil toptoghra 85 ke kirdim. Emeliy yéshimni sürüshtürsengler men alliqachan yüz yashtin éship kettim. Chünki türmidiki bir yilim on yilgha teng désem artuq ketmes. Türmidiki toqquz yilning tört yilini alte kilo éghirliqtiki kishen bilen ötküzdüm. Achliq, dehshetlik qiyin qistaqlar destidin ölüp qalmighinimgha heyranmen. Türmide urulghan qattiq shapilaq bir quliqimni pang qilip qoydi, yene bir quliqimmu qériliq destidin ajizlashti.

Men 83 yashqa kirgende newayining chahar diwanidin ikki tomni neshrge teyyarlidim. 84 yéshimda qutadghu bilikning perghane nusxisini neshirge teyyarlidim. 85 ke kirginimde ming bettin artuq diwan xarabatiyning tehrirlikini tügettim….Uningdin bashqa  on ikki muqam ili uslubining tékistlirini ishlep axiri yéqinda tügettim…

Qériliq, késellik terep tereptin qistap kéliwatidu. Aldimda taghdek döwilinip turghan ishlarni men bireylen tügitip bolushumgha közüm yetmidi. Yashlargha nurghun témilarni bérip baqtim…bu ishlarning dewirning ihtiyajigha uyghun  höddisidin chiqidighan héchkim chiqmidi…

Qilmaqchi bolghan ishlarni pütküzüp bolushqa közüm yetmey emdi aram alay-chu, dep qelimimni üch kün tashlighandim…qelemni tashlighan bu üch kün manga goya üch yildek bilindi. Manga qeghez, qelem, kitaptin bashqa yaxshi dost yoq iken. Barliq xushalliq manga ilim bilen shughullinishtin kélipdiken.

Milletning bir ishi bolsimu aziyip tursun, özüm qilalaydighan ishlarni bashqilargha qaldurup qoymay, yashlarning kelgüsidiki wezipisidin birni bolsimu azaytay, ularmu waqti kelgende bilip qalidu, dep oylidim. Men yene shundaq qilay, axirqi tiniqimghiche dawamlashtiray dewirdashlar we kelgüsining warisliri bu sahede  tosalghusiz ilgirilisun_ shu arqiliq hayatning, ilimning qimmitini bilsun…,-dep yézip özining weten-millet üchün ilmiy izdinish ichide ötken hayatini xulasileydu we ilim-pen sahesidiki dewirdashliri we yash ewlatlardin özining kütidighanlirini bashqa bir shekilde jiddiy, estayidil we semimiy shekilde otturgha qoyidu.

Mirsultan Osman ependining hayati harmay-talmay bir kishining küchi bilen on kishining ishini qilghan hayat bolup, qedirlishimiz, ülge qilishimiz we teshwiq qilishimizgha erziydu. Mirsultan Osman Ependi Quddus Xojamyarof, Abdushkur Memtimin we Uyghur informatik ilmigha öchmes töhpilerni qoshqan Hoshur Islam ependi  qatarliqlar bilen birge Uyghurlar 20-esirde yétishtürüp chiqqan aldinqi qatardiki serxil alimlirining biri bolush shertini hazirlighan yoruq yultuzimizning biridur. Mirsultan Osman ependi yoqarda ismi zikir qilinghan alimlirimiz bilen birge xelqara medeniyet saheside yoquri shöhret qazanghan bolup, bugün tarixning tirik shahidi süpitide arimizda yashawatidu.Mirsultan Osman ependi medeniyet tariximizda tilshunas  Mehmut Qeshqiriydin kéyin Uyghur xelqi yétishtürgen yene bir enisklopedik alim hésaplinidu.Mirsultan Osman ependi gerche Türükiy Tillar diwanidek bir eser yézip chiqmighan bolsimu, qilghan ilmiy emgekliri arqiliq medeniyitimzge diwandek qimmetlik töhpilerni qoshti. Mirsultan Osman ependining qedimki zaman türük tilirini, ottura zaman türük tillirini,  jümlidin Uyghur-Uzbek tillirini tetqiq qilish jehette qolgha keltürgen netijilliri ilim dunyasida menggü nur chéchip turghusi. (K.Atahan)

10.08.2015 Germaniye

2015-yili 8-ayning 4-küni ataqliq tilshunas mirsultan osman we uning bir qisim a’ile tawabi’atlirining mubarek qedimi qomulgha yetti. Buni anglighan qomuldiki ilim söyer rehberler alimimizning hörmitige dastixan sélip, uning qomuldiki ziyaritining muwappiqiyetlik tamamlinishi üchün etirapliq orunlashturushlarni qildi. Mirsultan ependimning qomuldiki pa’aliyetliri qomul wilayetlik, sheherlik gheyri maddiy medeniyet miraslirini qoghdash merkizining mes’olliri semet esra tura, yünüs ibrahimlarning köngül qoyup orunlashturushi bilen ghelbilik tamamlandi. 2015- yili 8-ayning 9-küni qomuldiki bir qisim rehberler we ziyaliylar qomul orda résturanigha jem bolup, pütün hayatini xelqimizning ilim, meripetige atighan pexirlik oghlanimiz tilshunas mirsultan osman ependige ton keygüzdi. El söygenni, el söyidu. Özining barliq hayatini xelqi üchün atighan bir bilim igisige ton emes, altun taj keydürsekmu kemlik qilidu.

Arislan abdullaning ton keydürüsh murasimidiki sözi

Essalamu eleykum, hürmetlik rehberler, ustazlar, yurtdashlar:
Bügün bizning yurtimizning bilim igilirini izzetlesh, ulughlash en’enisi boyiche, uyghur xelqining tewerrük alimini kütüwélish munasiwéti bilen bu sorun’gha jem bolduq. Bu tewerrük alimimiz bir pütün uyghur tilini her qaysi tarixi dewirliri boyiche pishiq ögen’gen we bu sahelerdiki mol netijiliri bilen dunyagha tonulghan ataghliq tilshunas, kilassik eserler tetqiqatidiki utuqliri bilen xelq’ara metnshunasliqning aldida kétiwatqan yitük metnshunas, özining tirishchanliqi, telepchanliqi, kemterliki bilen ziyaliylirimizgha örnek bolup kelgen, pütün zéhniy küchi we yürek qénini xelqimizning medeniyet we ma’arip ishlirigha bexshende qilghan, dunyawiy sewiyige ige talay netijiliri bilen ilim sorunining töridin orun élip kelgen nopuz igisi mirsultan osman ependidur.

Mirsultan ependining ilmiy netijilirini mundaq bir qanche jehettin yekünligili bolidu:
1-, diyalékt-shiwe tetqiqatidiki netijiliri
Mirsultan ependi 1950-yilidin kéyinki bir nechche qétimliq til tekshüresh jeryanida birinchi qol matéryallarni toplap, shu asasta uyghur tilining lopnor diyalékti, xeten diyalékti we merkizi dyalékttin ibaret üch chong diyaléktning periqlirini éniq ayrip chiqqan we bu üch diyaléktning da’irisini éniq békitken. « hazirqi zaman uyghur tilining diyaléktliri », « hazirqi zaman uyghur tilining xoten diyalékti », « hazirqi zaman uyghur tilining qomul shéwisi » qatarliq emgekler alimning 1957- yilidin taki 1988-yilighiche bolghan uzaq muddetlik izdinishlirining netijisidur. Mirsultan ependi mushu tetqiqatlar asasida qedimki uyghur tili we hazirqi zaman uyghur tilining diyalékt-shéwiliri toghrisida taki yéqinqi yillarghiche höküm sürüp kelgen bezi xata köz qarashlarni tüzetken. Rosiyelik s.y. Malof, ténishof qatarliq alimlarning lopnor diyalékti heqqidiki gumanlirigha, bérnishtam qatarliq alimlarning uyghur tilida uzun sozuq tawushlar bar dégen köz qarashlirigha keskin rediye bergen.
2-, imla we telleppuz tetqiqatidiki netijiliri
Mirsultan ependi uyghur tilining diyalékt-shéwiliri, qedimki uyghurche we chaghatayche yazma yadikarliqlarning tili toghrisidiki uzaq muddetlik tetqiqat netijilirini hazirqi zaman uyghur tilining imla we teleppuz qa’iydilirini békitish, turaqlashturush ishlirigha ilmiy tedbiqlighan. U 90-yillardin kéyin hazirqi zaman uyghur edebiy tilining qa’iydilirini békitishte merkiziy diyalékt bilen bashqa diyaléktlar otturisidiki munasiwetlerni we merkiziy diyaléktning shéwiliri otturisidiki munasiwetlerni toghra hel qilip, uyghur tilining uyghur-qarluq guruppisini teshkil qilghuchi qeshqer, xoten uyghurlirining tili bilen uyghur-oghuz guruppisini teshkil qilghuchi sherqiy we shimaliy shinjang uyghurlirining tilini bir ortaq edebiy til gewdisige uyushturghan.
3-, klassik eserler tetqiqatidiki netijiliri
Mirsultan ependi qedimki uyghur yazma yadikarliqliri we chaghatayche edebiy miraslarni öz ichige alghan klassik eserler tetqiqati bilenmu izchil shoghullinip, mehmud kashigherining « diwani lughatit-türk »ni, muteppekür sha’ir elshir newayining « chahar diwan »ni qatarliq dunyawiy eserlirini neshirge teyyarlash ishlirigha yétekchilik qilip, uyghurlar arisida klassik eserler tetqiqatining örnikini yaratqan we metnshunasliqning asasini tikligen. Bu yerde mirsultan ependining klassik eserler tetqiqatidiki ikki chong töhpisini alahide tilgha élip ötüsh tolimu zörür. Biri, mirsultan ependi ataqliq tilshunas merhum xemit tömür ependi bilen birlikte « chaghatay tili heqqidiki qarashlirimiz namliq » meshhur maqalisini élan qilip, klassik eserlerning tilini tetqiq qilishta yéngi mitod yaritish bilen birge, elshir newayining teweliki toghrisida dawamliship kelgen chigish mesililerni aydinglashturup, xelq’ara ilim sahesining étirapigha érishken. Yene biri, mirsultan ependi « qutadghubilig »ning üch xil köchürülme nusxsini neshir qilishning « qutadghubilig » tetqiqatini, bolupmu metin tetqiqatini chongqurlashturushta muhim ré’al ehmiyetke ige ikenlikini aldin we toluq chüshinip, 80 yashtin ashqanliqigha qarimay, salametlikining yaxshi bolmaywatqanliqigha baqmay, yüksek mes’oliyet tuyghusi bilen kündüzni kéchige ulap, kishini heyran qalduridighan gheyret we chidam bilen ishlep, « qutadghubilig » ning perghane nusxsini neshirge teyyarlidi. Hemmimizge melum, esli eser yaki esli qolyazmisi ghayip bolghan yaki tépilmighan, peqet bashqilar terpidin kéyin köchürülgen nusxiliri saqlan’ghan eserlerning esli tékistini békitish metinshunasliqtiki intayin müshkül bir ilmiy emgek bolup, u tetqiqatchidin eserdiki her bir sözni, her bir qoshumchini oxshimighan qolyazmilargha birmu bir sélishturushni, sözlerning, jümlidin qoshumchilarning oxshimighan dewirlerdiki wariyantlirini, meniliridiki inchike perqlerni pishshiq bilishini we eserning esli tékistide bu söz we qoshumchilardin qaysisining bolushi mumkinlikige ilmiy yosunda késim qilalishini telep qilidu. Démek, « qutadghubilig » ning perghane nusxsini neshirge teyyarlash ene ashundaq müshkül bir xil qayta ijadiy emgek. Mirsultan ependi « qutaghubilig » ge bolghan hörmiti we ilimge bolghan mes’uliyet tuyghusi bilen bu emgekke kiriship, « qutadghubilig » ning bashqa ellerde neshir qilin’ghan nusixilirida körülgen nurghun yétersizliklerni tüzitish asasida, uni xelq’araning nöwettiki eng yuqiri sewiyisidin ashurup neshirdin chiqardi, bu arqiliq élimizning qolyazma tetqiqatidiki sewiysini namayen qildi.

4-, mehmud kashigherining mazirini békitish jehettki töhpisi
Melumki « diwan » diki « opal » dégen sözni « abul » dep xata transkiripitsiye qilish, « diwan » da ipadilen’gen til pakitlirini nezerdin qesten saqit qilishtek gheyri ilmiy qilmishlar netijiside ottura asiya elliride. Mehmud kashigheriyning millet we yurt teweliki toghrisida her xil oydurmilar, burmilash bash kötergen we bir qisim yawropa alimlirigha hedep tesir körsitiwatqan 80-yillarda mirsultan ependi merhum alimimiz ibrahim muti’iy ependi bilen bille qeshqerdiki ziyaliylar we ölimalar arisida chongqur tekshüresh élip bérip, özlirining uzun yilliq izdinishliri we yazma pakitlar asasida qeshqerning yéngisheher nahiysidiki opal yézisigha jaylashqan hezriti mollam mazirining mehmud kashigherining maziri ikenlikini éniqlap chiqqan. Bu heqtiki tekshürüsh dokilati 1982-yili « tarim » zhurnilida élan qilin’ghandin kéyin memlikitimiz we sabiq sowétler ittipaqi penler akadémiyesi hem türkiye til akadémiyesi qatarliq orunlar bu doklatni terjime qilip dunyagha jakarlighan. Shuning bilen, mehmud kashigherining millet we yurt teweliki toghrisidiki oydurmilar we burmilashlarning baziri kasatlashqan.
Mirsultan ependi yene özining yürek qénini aliy ma’arip ishlirining tereqqiyatigha, her millet, her qaysi el perzentlirini terbiyeleshke bexshende qilghan telepchan ustaz. U shinjang uniwérsitéti we tekliplik piroféssori salahiyiti bilen, uniwérsitétining pen qurulishigha, oqutquchilarni chaghatay til – edebiyati boyiche terbiyileshke, magistér we doktor aspiranitlarni, shundaqla, chet’ellik oqughuchilarni terbiyileshke nahayti köp ejir singdürgen. Uning bu jehettiki ejir- emgekliri aliy mekteplerning derislikliride, munberliride, oqughuchilarning süpet-sapalirida we utuqlirida namayen bolmaqta.
Mirsultan ependi xelqimizning medeniyet-ma’arip ishlirigha qoshqan ene ashundaq töhpiliri bilen xelqning yüksek hörmitige we izzitige na’il bolup keldi, ilim sahesining toluq étirap qilishigha ériship keldi, shundaqla, memliket ichidila emes, xelq’aradimu zor shan-shereplerge musherrep boldi. Ötken yili mirsultan ependining türkiye hökümitining aliy mukapatigha érishkenliki, xelq’ara ilim saheside uning 85 yashqa tolghanliqini qutlap, mexsus bir ilmiy maqaliler toplimi neshir qilin’ghanliqi buning delilidur.

Mirsultan ependi 87 yashqa qedem qoyghanliqigha we salametlikining yaxshi bolmaywatqanliqigha qarimay hazirmu kishini heyran qalduridighan chidam bilen, « qutadghubilig » ning transkrépitsiyisi we énidikisi üstide japaliq ishlimekte.
Biz mirsultan ependidin pexirlinimiz, uning emgeklirige aprin oquymiz, uning toxtimay izdinidighan, ilimde sülhi qilmaydighan rohidin iptixarlinimiz we öginimiz. Uning ilim söyer qomul diyarigha qedem teshrip qilghanliqini qizghin qarshi alimiz, shundaqla, uning qomuldiki ziyaritining utuqluq bolushini, ténining salamet, a’ilisining bextlik bolushini, tetqiqatlirining téximu utuqluq bolushini chin könglimizdin tileymiz! axirida bügünki sorunni uyushturp, bizni mirsultan ependi bilen qomulda uchrashturghan, bizni yurtimizning töhpikar rehberliri, aqsaqalliri, ziyaliyliri bilen yüz körüshtürgen semet esra tura, yünüs ibrahim qatarliq buraderlirimizge, mushu sorun’gha jem bolghan yurtdashlargha semimiy rehmet éytimen.(Mujibul Raxman Erkim)
2015-yili8-ayning10-küni qomul