Herqandaq bir nersining toghra we xataliqigha höküm qilishta herqandaq bir dewlet yaki millet eng awal özining derizisidin qarap pikir qilidu.Herqandaq bir toghra pikir yaki iddiye herqandaq waqit we makanda toghra boliwermeydighanliqining sewebi, u derizining kimning derizisi ikenlikide.
Bizning jümlidin Uyghur ziyalilirining bezi qarashliri bashqa jughrapiylik rayondiki kishilerningkige bezide oxshap bezide oxshimay qélishi tebéiy ehwal.Méning éyitwatqanlirim, men uzaq muddetlik izdinish we dunyaning rehimsiz riyalliqini ilmiy analiz qilish arqiliq yekünlep chiqqan iddiye bolup, buni chüshinish üchün sizningmu izdinip béqishingizni tewsiye qilimen.
Dunyada 20din artuq erep dewliti bar, emma isimliri oxshimaydu. Ulargha dewlet qurushta yardemleshkenler ulargha yéterlik derijide heq we hoquq bérip, birlishiwélip dunyagha we öz-ara tehdit bolup qélishining aldini alghan.Ular birleshmisimu özige yéterlik küch-qudretkeige. Ularning igilep turghan yerliri we tebéiy bayliqliri heddi hésapsiz.
Biz Uyghurlarning birmu dewlitimiz yoq.Erepler u dewletlerni Yehudiylarning sayisida qurup chiqishti.Deslepte Erepler andinYehudiylar özlirining dewlitini qurup chiqishti Yehudilarni belkim ereplerning düshmeni dep oylaysiz, qandaq bilisiz ularning könglüdikini. Sizning köriwatqaningiz ularning heqiqiy yüzi emes.Ularning chongliri öz-ara hemkarlishighliq, ushshaqliri bir-birini qaghap yürgendek qilishqini bilen, öz-ara ayrilalmaydu. Ular némila dégen bilen qandash xeliqler.Birlik bolghachqa Rebbimiz ulargha zeperning derwazisini échiwetken. Yaratquchi dégen özi bilidu kimlerning qoli arqiliq néme qiliwatqanliqini.Erepler jiddiy meselilerde yehudiylar bilen Yehudiylar Erepler bilen yamanliship yürmeydu.
Dunyawiy baylar jümlidin Yehudiylar iqtisad, medeniyet, we texnologiye jehettiki üstünliki bilen dunyawiy teshkilat we mediye orunlirini konturul qilip kéliglik. Pütün milletler ular bilen melum qanal arqiliq hemkarlishiwatidu. Ular qollimisa Uyghurlarning awaziningmu xelqarada tori yoq bolghan bolidu.Ular dunyadiki dinlarni, milletlerni, tillarni, medeniyetlerni, özlirining pilanlirigha layiqlashturulghan halda héchqaysisigha yan basmay, hichqaysisigha yaman köz bilen qarimay tengpung tutup turiwatidu.
Alla bügünki künde Adalet qamchisini Yehudiylar inshah qilghan her türlük reng we ériqlardin, islamiy, musewiy, nasara we buddistlardin tashqiri bolghan bir ölchemde terbiylep chiqilghan dunyani konturul qilish sistimisining qoligha tutqazdi.Chünki Yaratquchimiz xalighinini qilghuchi, alemlerning perwerdigari! Biz uni reb dep étirap qilish bilen birge, uning némini tallighanliqini sezgürlük bilen perez qilalaydighan bolishimiz lazim.
Bu qarangghuluqtiki ghayet zor küch yer sharigha alla burun yiltiz tartip ketken bolup, némining özlirining pilanigha uyghun, némining özlirining qilmaqchi bolghanlirigha aykiri ikenlikini nahayiti asan bilidu.Buningdin kéyin dinni asas qilghan we ériqni asas qilghan büyük dewletler qurulmaydu. Bizning yol xeritimiz ularning pilanida allaburun éniq qilip körsütülgen.
Qazaqistan, Munghulistan, Tajikistan we Özbekistan dégen namlardinla bezi nersilerni éniq körüwalghili bolidu. Uyghurlar yolini tépip mangalisa 30 yilghiche merkizi asiyada Uyghuristan Respublikisi dégen bir dewlet qurulidu.Yolini millitimiz tapalmsa 30 yildin 50 yilghiche millitimiz manju yaki tungganlardek xitayliship kétidu.
Ular yeni perde arqisida dunyani konturulliqida tutiwatqanlar Insan heqliri, kishlik hoquq, démokratiye, erkinlik, dinlar arisidiki diyalog, milletler arisidiki tinchliq, medeniyetler arisidki hemkarliq, yer shari bayliqliridin ortaq behrimen bolush, bay bilen kembighellikning perqini azaytish, esir milletlernining azatliq kürishini qollash, mezlumlarni qoghdash…qatarliq sanap tügetkili bolmaydighan minglighan xelqaraliq atalghularni keship qilghanlar, shu yoldiki milyonlighan projékitqa yüz yillar ilgiridn bashlap meblegh séliwatqanlardur.Mana mushundaq alemshumul ishlarni Ular yaki ularning bahaniside telim-terbiye körgen gherip alimliri qiliwatqanliqini héch bir insan ret qilalmaydu.
Musulman dewletlerning yüz yilliq, besh yüz yilliq xelqaraliq projekti barmu!?Yoq! ular axshamda qandaq yétip, ettigende qandaq qopushnimu pilanlimighan.Ularning ichidin yétiship chiqqan Alim, professor, doktur we mutexesislerning mutleq köp qismi biz yoqarda éyitqan Yehudiylar bashchiliqidiki teshkilatlar we bilim yurtlirining projektliri ichide medikar bolup ishleydu!
24 saet “amin”, “amin”, amin!”, depla tik turghuli bolmaydu.Lapqa layiq qap, qapqa layiq ijrahat kérek! Siz wahabiychiliq we Elqaydichiliqni Islam dunyasining küchlinishi, dep oylap intayin xata qéliwatisiz.Bu herketlerning Islam bilen emes islamgha qarshi küchler bilen yiltizi bir. Emeliyet siz oylighandek undaq emes, gheriptiki bezi din bilen alaqisi yoq teshkilatlar ottura sheriq we asiyada awal özlirige qarshi teshkilatlarni quruup arqidin uninggha qarshi urush qiliwatidu. Bu perde arqisidiki qarangghu küchler(Xitay uning ichide)ning xelqaraliq projekti bolup, Elqayde, Elnusra we Xizbutehrir qatarliq teshkilatlar ularning astirittin bergen meblighi bilen yürüshtüriliwatidu.
Uyghurlarning özi bilmey Bezi xelqaraliq herketlerde rol élip qélishi, bilip turup bombigha dessiwalghandekla bir külkülük ish. Undaq xelqaraliq projekitning yolgha qoyulishida biz aldirap chüshünüp kételmeydighan köp xil meqsetler bar.Uning biri musulmanlardiki waqti ötken xata iddiye we pikirlerni yéngilash, xata yol bilen xata obyekitlarni urush, bashqilarning xataliqi bilen, ulardaki yéngi dunya tertiwige tosalghu bolghan dawanlarni yiqitip,qolgha keltürgen netijiler arqiliq Insaniyet tarixidiki kilassik diniy idiologiyelerning itibarini yerge urup, ornigha pütkül insaniyetning kélichekige uyghun kélidighan yéngi sistemni dessitish.
Bundaq désem belkim dinimizgha paydisiz gep qiliwatidu, dep xata oylap qalmang.Dinning kélichikini bir rebbim bilidu.Uningmu bir pilani bar.U yer sharidiki pütkül yaxshiliqlarni biz musulmanlardin kütti, Emma biz barghanche uning kütken yéridin chiqmiduq!Uninggha yéqinlishishning yoli, radikal islamchilar kétiwatqan yol emes, eksiche ejdatlirimizning qanche ming yilliq milliy we islamiy tejribilliri shundaqla gheripning Ilim-pen, maarip we téxnilogiyede méngiwatqan yollirining bizge paydiliq teripidur!
Uyghurlar men millitim we dinimgha layiqmu emesmu, dégen sualni köprek oylashi kérek! Eger musulmanlarning künimizde qiliwatqanliri toghra, dep qarisingiz, u halda ular bu qeder rezalet patqiqigha pétip qalmighan bolatti! Musulmanlar nadanliship ketti, horunliship ketti, ajizliship ketti, buning sewebchisi ilghar milletler emes, belki öz dinini yaxshi chüshenmigenliki, chüshengen bolsimu xata chüshengenlikidindur.
Biz Uyghur xelqining milliy, siyasiy teqdirimiz bek murekkep, özimiz üchün özimiz bash qaturmisaq, musulmanlar u yaqta tursun, hetta Allamu biz üchün bash qaturmaydu!Ikki esirlik tarix Uyghuristanning siyasiy meselisini panislamchiliqning we pantürükchilikning ichige qoyup bir terep qilghili bolmaydughanliqini ispatlidi.
Biz nezer dayirimizni keng tutup sewiyemizni ashurayli, nadanliq qilip, özimizge, millitimizge ziyan salmayli!Qétirqinip ügüneyli! Bezi xelqaraliq meselilerni biz bolmisaqmu ular özliri hel qilalaydu!Kim bizge yardem qildi dep soraysiz.Hazir meyli BMT, Auropa Ittipaqi teshkilati, Amerika bashchiliqidiki démukrattik dewletler we ular xelqara meselilerni bir terep qilishta qolliniwatqan globallashqan Idiologiye qatarliqlar bizge yardem qiliwatidu.Gherip jümlidin Yehudi alimliridin misalgha alsam: Dru Gladney, Yisak Schikur, Ulghisch diliyos…qatarliq yüzligen gherip we yehudiy mutexesisliri xelqarada uyghurlarning unwersal heq-hoquqlirini herqandaq bir Uyghurdinmu bekrek qoghdawatidu.
Yehudiylardin yétiship chiqqan alimlar yüzligen Uniwersitét we akadémiyiler bilen hemkarliship, Uyghuristanda musteqil bir dewlet qurushining mumkinchilikliri heqqidiki deslepki xizmetlirini ishlewatidu.Siz bu heqte hesiyatqa birilip pikkirimizni inkar qiliwermey, tiriship köprek ögününg!Sualingizgha jawap tépishta köp xil penlerdeki temel sawadingizni chiqiring.Yehudiylar we ularning dostliri xalimisa Uyghurlar dewlet quralmaydu.Ularni biz yaman körgechke, xitaylar arqiliq bizni basturup keldi. Biz yaxhi körgenler bizge körünerlik bir yardemde bolmidi. Biz dayim diniy inqilap bilen milliy inqilapni, ümmetchilik bilen milletchilikni arlashturiwettuq.
Biz Uyghurlar xelqara weziyetni toghra möcherlep, özimizni bir dewletni idare qilalaydighan sewiyege keltürgen küni, Xitay we Ruslarning yolimizda peyda qilghan muz dawanliri bir axshamda érip yer bilen bir bolup kétidu.Dunyani alqinida oynitiwatqanlar xalighanda bügünki düshmenlirimiz, etiki milliy dewlitimizning qudret tépishigha aktip yardem qilidu.
Dunyaning bir tarazisi bar.Yehudiylar tutup turghan bu taraza(Adalet)da saxtikarliq bar bolghan bolsa Israyil dewliti otning ichidiki paxtidek turuqluq yene tik turalmayti.Siz bilen bu meselide munazire qiliwérishni xaliymen.Pikirlirimning toghra yaki xataliqini ispatlap béqish üchün mexsus waqit ajritip izdinip béqishingizni tewsiye qilimen! (K.Atahan)
*****
Iyul-2014 Gérmaniye