Hadiya Atahan by Violin

Autori: Abduréshithaji Kérimi

I’ordaniyening paytexti ammande bir türküm uyghurlar yashaydu.
Bu uyghurlar 1956- yilliri wetinimzning yeken nahyisidin köchüp chiqip ketken , xitay teripidin zumuger, pomishchik dep chetke qiqilghan uyghurlar bolup. Ular deslipida pakistan’gha, andin keshmirge , kéyin héndistan’gha, uyerdin se’udi erebistan’gha birip axiri i’ordaniyening paytexti amman’gha birip orunlushup qalghan. (chünki i’ordaniye dunadiki shiwétsiyeee oxshash bi terep dölet.)
Hazir ammanda 60 etrapida uyghurlar yashaydu, ularning jama’et erbabi séyit nedir elkilani bolup , bu kishi gerche wetendin ayrilghini 50 yillar etrapida bolghan bolsimu taki hazirghiche wetenni unutmay weten ishqida „sewdayi “ boluwatqan ot yürek wetenperwer zatlimizidindur.
Nedir hajiim we uning bir tüghqan ukisi sattarhajimlar balilirini yaxshi oqotup weten’ge, milletke yaramliq kishilerdin qilip terbiyeligen. Baliliri erepche, en’gélizche tilllarni intayin yaxshi biliplam qalmastin belki uyghurche maqale we eserlerni erepche, en’gélizchigha terjime qilip torbetliride weten dawasini tonushturup az bolmighan maqale, we eserlerni ilan qildi,
Hetta, ammanda türkistan namidiki uyghur jemiyitini qurup pa’aliyet ilip birip , yerlik hakimiyetke, teshkilatlargha, we meschit – jamadiki musulman qirindashlargha uyghur millitini tonushturup bir qeder yaxshi ishlarni qiliwatiau…
Yiqindin biri nedir hajim we uning perzentliri uyghur teshkilatliri bilen tonushush we ular bilen alaqe ornutup ish birligi qilish meqsitide dunya uyghur qorultiyigha we rabiye qadir xanimgha mektup yazsa nime üchündur jawap kelmeptu… Belkim chüshenje hasil qilalmighan bolishimu mümkin!?
Men nedir hajimgha teselli birip dunya uyghur qorultiyi, rabiyeqadir xanim, sidiqhaji rozi, dolqun isa we sherqiy türkistan sürgün hölümiti we bashqa ammiwi teshkilatlar heqqide azraq bolsimu chüshenje berdim…
Nedirhajimning ijtima’i munasibiti qoyuq kishi bolup uning pakistanda, keshmirde, hindistanda we se’udi erebistanda muhim tughqanliri bar, beziliri hetta shu döletning diplumat emeldarliri , herbi septe wezipe ötewatqan généraalirimu bar!
Ammanda, 30-yillarning axiri özini xotenning „padishasi “ dep- atawalghan tun’gan jallat maxusenmu bar iken. U eblex wetendiki bayliqni töge, qichir , at – ulaghlargha artip pakistan arqiliq keshmirge barghan, u yerdin héndistan’gha barghanda héndistan hökümiti uning mallirini tartiwélip “ bu malla r sherqiy türkistan xelqining malliri bayliqliri, sherqiy türkistan musteqil bolghanda, sherqiy türkishtan’gha qayturulidu“ – dep, tutup qilip maxusen’ge her yili shu bayliqning ösümi hisawida pul biridiken. Shu pul bilen yillardin biri yashawétiptu….( bu geplerning ras yalghanliqi iniq emes, emma men shu dölettiki melum bir kishidin anglighan bolghinim üchün anglighinimni shundaqla, yézip qoydum*) xalas,
Lékin maxusenning téxi yiqinqi yillarghiche yashawatqanliqi inq. U eblex özining ismini mamuthaji deydiken…..
Eskertish— yuqarqilar mining yiqindin biri yeni 3 yildin biri télfon arqiliq shu yerdiki kishiler bilen ilip barghan söhbet xatiremdin ibaret.
Essalamu eleykum we rahmitullahi weberkatihu
Hörmet we ikram bilen:  Abduréshithaji kérimi

27.07.2015