Millitimizning béshigha kéliwatqan siyasiy jehettiki bésim, iqtisadiy jehettiki namratliq, qanuniy jehettiki tengsizlikning kündin künige éship bérishigha egiship, jemiyitimizde yürek we qan-tomur késellikliri yamrap ketti.Shuning bilen her yili qanche minglighan kishiler bolupmu téxi yashliqi urghup turidighan kishiler tuyuqsiz wapat étip, er-ayallar tul, balilar yetim bolmaqta. Bu halette yoqarqi apetning aldini pütünley élish qolimizdin kelmisimu, uning zererini azlitishqa bar küchimiz bilen tirishchanliq körsütishimizlazim.
Özingizni harghin hés qildingiz, jéningiz siqildi. Birdenbir köksingizde awal sol qolingizgha andin jeynikingizge toghra yéyilghan qorqunchluq bir aghriqni hés qilisiz. Doxturxanigha ulishalaydighan yaki ulishalmaydighanliqingizdin emin bolalmaysiz.
Jiddiy peyitte néme ish qilish kérek?!
Mutleq köp sanliq kishiler yürek sanjiqi bashlighanda tek béshigha kerket qiliwatqan, etrapta yardem qilidighan kishi yoq halette bolghan bolidu.
Yürekning soqishi qalaymiqanlashqan, hélila hushidin kétidighandek hésetken haman hoshini yoqutushtin awal peqet 10 deqiqe waqit bar bolup, bundaq jiddiy ehwalda néme qilish kérek.
Hergiz heddidin artuq teshwishlenmestin, özini tutuwélip arqa-arqidin küchingizning bériche qattiq yotülüng. Eger siz mashina, motorat, welisipit yaki harwa heydewatqan bolsingiz , derhal yolning ong teripige asta chiqip moturni turdurung, agahlandurush chiraqlarini yéqip qoyup, mashinaning arqisigha ötüp,kemer we chapan yaki koptining tügmillirini yéshiwétip, qattiq yolda ongdisigha tüz yétip turup ayaqliringizni mashinining arqa ishkidin uning üstige yaki öyde bolsingiz orunduq yaki safaning üstige éling we arilap nefes éliwélip arqa-arqidin yötülüshke bashlang
Yötelgende amal bar jéningizning bériche yötülüng, yötel toluq bolsun we uzun yeni sozuqraq bolsun. Beeyni nefes yolliri we köksingizge birikken xelpüklerni chiqiriwétishke heriket qiliwatqandekla, yötülüng.Her ikki deqiqide chongqur bir nefes éling we dayim yötülüng, taki yardem kelgenge qeder yaki yürek soqushi eslige kelgenge qeder.
Yürek sanjiqi qozghalghanda öy yaki mashina …qatarliqlarda hergiz teyyarliqsiz olturmang. Herketke ötüng, mashina yaki öyde hadisini sel chaghlap jawapsiz olturmang.Mashinida bolsingiz ichide olturmay özingizni qutqazghach bashqilarning yardimi üchün diqqitini chéking. Arqa-arqadin chongqur nefeslinish jigerlerni oksigin bilen toldurup, hayat qélishni tizlitidu.Tekrar yötülüsh yürekning toxtap qélishining aldini élip qan we hawa almishishni kapaletke ige qilidu we yürekning normal haletke kélishige yardem qilidu we hayat qélishni qulaylashturidu.Putliringizni yoqargha alsingiz bedendiki qanlar yürekke toghra éqip, yürekning normal punksiyonini tizleshtüridu.
Bu jeryanlar peqet sizning waqitliq hayat qélishingiz, bihush bolushtin awal doxturgha waqtida yétishishingiz üchün paydiliq bolup, kéyinki basquchni doxturlar késellik ehwalingizgha qarap pilanlap dawashni bashlaydu.
Bu qisqa maqala nahayiti nurghun kishilerning hayatini qutquzishi mumkin.Keskin men saghlam, yash we bejirim, bundaq ishlar béshimgha kelmeydu. dep qarimay jiddiy tarqitip qoyung. Bolupmu bugünki dewirde herqandaq bir ademning bundaq bir jiddiy qutquzushqa bolghan ihtiyaji barghanche köpeymekte.
Bir kishi yéningizda yürek sanjiqi yaki qalib kirizi kechürse
-Eger birsi yéningizdiken yürek sanjiqi kechürse, sizde yéterlik yürek sanjiqi késilige qarshi qutquzush tejirbisi bolmisa, késelge aldirap yéqinlashmang, késelge özingiz yaki bashqilarning yürek késili dorisini bermeng.
-Eger birsi yéningizdiken yürek sanjiqi kechürse, derhal Ambulance yeni jiddiy qutquzushqa télefon qiling we késelni 24 saet hazir turghan chong doxturxanigha ulashturung.
-Eger birsi yéningizdiken yürek sanjiqi kechürse, késelni drhal uyghun bir yerge putini igiz beshini pesrek qilip, tüz yatquzung. Bu halette yatquzsingiz yürekke qan yétishmeslik yüz bérip, hayatqa waqitliq xeter yetmeydu.
– Eger birsi yéningizdiken yürek sanjiqi kechürse, pütini igizrek yerge ongda tüz shekilde jaylashturup, yaqa, galistuk, tügme, kemerlerni yéshiwéting.
– Eger birsi yéningizdiken yürek sanjiqi kechürse, hemmidin muhim bolghini késelning mukemmel bir doxturhanigha ulashturulmisi.
-Aghriq bashlanghan haman intayin tizlikte ehwaldin bashqilarni her türlük ussullar bilen xewerdar qiling we yeqin-yoruqlardin yardem telep qilish.
-Turghan yéringiz öy, mashina yaki shuningdek yerler bolsa yiqilip chüshsem ishik taqilip qalmisun dégenni oylap qoyung.
-Turghan yéringizning hawa almiship turishigha imkan hazirlap qoyung.
-Yéningizda aspirin bolsa bir istakan/Bardaq su bilen derhal ichiwéting.
-Uningdin bashqa bir nersilerni waqitliq yep-ichmeng.
-Yardem kelgüche yétip turung yaki olturung, méngip yürmeng.Eger yiqilip chüshsingiz kesel yürektin bashqa mingige qan chüshüsh hadisinimu keltürüp chiqiridu.
-Aghriqni azayitish meqsidide hergiz heriket/Spor ishlimeng
-Késel qozghalghanda soghaq yaki issiq suning ichige kirmeng.Bolupmu soghaq su bundaq ehwallarda bek xeterlik.Yürek sanjiqi qozghalghanda bek soghaq yaki bek issiq suda turiwérish tosulghan tomurlarni téximu taraytip ölüm xwipini keltürüp chiqiridu.
Yürek Sanjiqi Qozghulush Ihtimali Bolghanlar
-Shiker késilige giriptar bolghanlar
-Qanda yagh miqdari éship ketkenler
-Qan bésimi késelliri
-Ottura yashtin yoquri bolghan er-ayallar
-Sigara qollinidighanlar/Benggeler
-Achiiqi yaman kishiler
-Heddidin ziyade semirip ketkenler
-Ailiside irisiyet xaraktirliq yürek késeli bolghanlar
Hayatta kütülmigen éghir pissixologiyelik zerbige maruz qalghanlar.
(K.A.t)
Dataylıq bilgiler üchün töwendiki ulanmilargha qarang:
http://www.memorial.com.tr/…/s…/kalp-krizinde-acil-mudahale/
http://www.haber7.com/…/891200-kalp-krizi-gecirirken-oksure…
Tengritagh Akademiyesi 