Yettisu uyghurlirining tarixida ötken qirghinchiliqlarning biri 1918-Yili sowét qizil armiyisi teripidin emelge ashurulghan idi.Atu Pajieside Texminen Milyondin Artuq Uyghur Rus kommenistlar teripidin Étip Tashlanghan.

Ötkenki esirning 90-Yillirighiche bu qirghinchiliqni qizil esker kiyimini kiyiwalghan sowét hakimiyitige qarshi aq gwardiyichi qoshunliri élip bardi, dégen teshwiq tarqidi. Peqet mexmut abduraxmanof, rabik ismayilof qatarliq ziyaliylarning izdinishliri netijiside köpligen pakitlar éniqlinip, metbuatta bu heqte maqaliler élan qilinishqa bashlidi. Bu weqe uyghurlar arisida «atu pajiesi» dep nam aldi.

Tarixtin melum bolushiche, 1918-Yili wérniy (almata) shehiri we uning etrapida yashawatqan asasiy jehettin kazaklar we uyghurlar sowét hakimiyitige qarshi qozghilang kötürgen idi. Qozghilang tarmar bolghandin kéyin tashkenttin kelgen jazalighuchi qizil armiye qoshunliri aldi bilen kazaklarni, andin uyghurlarni qirghin qildi. Qirghinchiliq almata shehiridin ta uyghur élining chégrasighiche bolghan uyghur yézilirida élip bérildi.

Hazirqi almata wilayitining emgekchiqazaq nahiyisige jaylashqan tashtiqara yézisi shu qirghinchiliq azabini tartqan yézilarning deslepkiliridindur.

Biz shu tashtiqara yézisida istiqamet qiliwatqan, onlighan uruq-Tughqanliri mana shu qirghinchiliqning qurbanigha aylanghan nurbüwi kerimqulowani ziyaret qilduq. (Oyghan)

http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/medeniyet-tarix/qazaqistan-uyghur-06022015150220.html/u0602-oyghan.mp3?encoding=latin