Uchur dunyasining tereqqiyatigha egiship intérnét tor dunyasi mewhum bolushigha qarimastin hayatning bir parchisi halgha aylinip ketti. Dunyadiki yéngi uchur we melumatlarni emdi alqinimizdiki téléfun we yaki kompiyutér bilen shu haman bileleymiz. Emma kishilerning kompiyutér, téléfun we aypéd dégen’ge oxshash téxnika jihazlarni ishlitish jeriyanida özlirige alaqidar uchur melumatlar saqlinidu. Bu melumatlarning mexpiyetliki beziliri kishilerning xususiy ishlirigha munasiwetlik bolsa beziliri teshkilat yaki muhim dölet derijilik höjjetler bilen munasiwetlik bolidu.
Mutexesislerning bildürüshiche, bezi kompiyotér mutexesisliri yeni xakkérlar melumet oghurlash üchün intérnét baghlan’ghan her qandaq kompiyutérgha bimalal kireleydiken.
Bügün men ishlewatqan kompiyutérgha birsi kirishke orundi emma jasusqa qarshi programma arqiliq tusiwitildi. Yeni kirishke roxset qilinmidi. Buningdin xewiri yoq nurghun kishiler belki kompiyutérlirigha xitay jasuslirining kirip xususiy melumatlirini oghurlighanliqidin xewiri bolmisa kérek. Bügün méning kompyutérim manga bir uchur körsetti. U uchurda sizning komputérgha uzaqtin bir kishi kirishke orun’ghan idi mékafi bixeterlik programmisi kirishni tosup qoydi. Komputérigha kirmekchi bolghan kishining a pi nomuri mushu dep bir numurni körsetti. Men u numurni ay pi numurini tépish dégen programma arqiliq tekshürüp chiqtim, netijide u numur béyjingning chiqti we u kishining turushluq rayon , kocha we binaning ornining xeritisini manga körsitip berdi.
Démekchi bolghinim, xitay tor jasusliri méning kompiyutérimgha kirishke urundi emma küchlük jasusqa qarshi programmining qarshiliqigha uchirap kirelmidi.
Shuning üchün her qandaq kompiyutérgha küchlük anti jasus yani jasusqa qarshi programma yükleshni tewsiye qilimen bolupmu intérnét baghlan’ghan kompiyutérlargha bashqilarning kirishi bek asan bolup bixeterliki yoq démektur. Sherqiy türkistan dawasigha alaqidar uchur yazghan yaki sherqiy türkistan teshkilatlirining rehberliri ishiltiwatqan kompiyutérlarda choqum jasusqa qarshi küchlük programmilar yüklen’gen bolushi kérek, yüklimigenlerge jasusqa qarshi programma yükleshni tewsiye qilimen. Kompiyutérlardiki muhim mexpi dep qarilidighan höjjet, filim, resim we yaki awaz bolsa uni qoshumche diskke köchürüp kompiyutérdin öchürwitishni, mexpiyetliki bolghan höjjetlerni komputérda saqlimasliqni tewsiye qilimen.
Kompiyutérgha jasusqa qarshi programma yükleshte, McAfee Internet security ve yaki Super Anti Spyware dégen programmilarni yükleshni tewsiye qilimen. McAfee Internet security programmisi jasuslarni tosidu we yaki kiriwalghan jasus we wirus programmilarni tutup öchiridu. Super Anti Spyware dégen programma bolsa kompéyutérgha kiriwalghan her qandaq jasus programmini tutup tazilaydu. Bu programma tordin heqsiz chüshürüp ishletkili bolidu, 15 künlük heqsiz ishleydu 15 kündin kéyin bir yilliqini 20 dollargha sétiwélip ishletse bolidu. Deslepki qedemde bu programmini yüklep ishletküchiler 15 kün boyiche kompiyutérgha kiriwalghan jasuslarni tazilap béridu. Shuning üchün deslepki qedemde jasus we wirus bar yoqliqini bu mushu programmini yükligendin kéyin bu programmigha tekshürüsh buyriqi bérilse komputérni tekshürüp jasus bolsa tutup hemmini sanap dep béridu, ular tazlash buyriqi bérilgende hemme jasusni birla waqitta kompiyutérdin tazilap béridu.
Sürettiki bügün méning kompiyutérgha kirmekchi bolghan jasusning ay pi nomuri we u ay numuri kirishke orun’ghan jasusning béyjingdiki adrés xeritisi.
Musa baytash